Retorik

 Aristoteles..."eğer yargıçların kararları olmaları gereken şekilde ortaya çıkmıyorsa bunu konuşmacıların kusurlarına bağlamak gerekir, davanın kendisine değil."

Sokrates'in öğrencisi Platon...-> kandırma sanatı

Platon'un öğrencisi Aristoteles...-> inanılır ve ikna edici olmanın, ikna etmenin sanatıdır.

Quintillianus..->güzel konuşma sanatı

Cicero...->Bir konuşmacının 3 tane görevi vardır. Docere->Öğretmek, Delactare->Keyifli anlatmak, Movere->Kitleyi harekete geçirmek

Cicero-> Retorik, beş küçük sanattan oluşan büyük bir sanattır

1.Inventio (konuşmanın hazırlık aşaması)
2.Dispositio (konuşmanın yapısı)
3.Elocutio
4.Memoria
5.Actio

INVENTIO

"...diğer insanları etkilemenin tek yolu, onlara ne istedikleri hakkında konuşmak ve onu nasıl elde edeceklerini göstermektir." Dale Carnegei

Amatörlerin en büyük hatası hemen argüman sunma aşamasına geçmesidir...Hazırlanarak yaptığın bir konuşmada başarılı olacağının garantisini veremem ancak hazırlıksız bir konuşmada başarsızlığının garantisini verebilirim.

Aristoteles ->3 temel kavram

1.Ethos ->etiğe, güvene başvurmadır (senin kim olduğunla ilgilidir)

  

örnek:

 "20 yıldır tüm dünyadaki ülkelerin hükümetlerini incelediğim çalışmamda gördüm ki hükümet ne kadar demokratikse halk o kadar mutluydu."

Bir retor, ethosu, belli bir alandaki tecrübesini göstermek için ama hissettirmeden kullanır...Konuşmanın %10'luk kısmın ethos oluşturmalıdır...Gereğinden fazla kullandığından ters tapar.

2.Logos->mantığa başvurma

Konuşman içeriğinde mutlaka rakamlar, seçenekler ve veriler barındırmalıdır. Ortalama %25'lık kısmını barındırmalı.

Karşındaki insanların hangi bilgilere ihtiyacı var?
Tam olarak ne söylemek istiyorsun?

Hangi teknik bilgileri konuşmanda kullanıcaksın?

3.Pathos->duygulara hitap etmektir

Hangi duygulara hitap edelim: Gurur ve umut (pozitif) / korku ve nefret (negatif)

Konuşmanın %65'lik kısmını barındırmalıdır.

İnsanlar, sen konuşmanı bitirdikten sonra ne yapsınlar? Ne istiyorsun? Eyleme geçmelerini mi ya da düşünmelerini mi istiyorsun?

Eğer eylem amaçlıyorsan, onlara umut ve bir görev vermen son derece önemli

Tamamen sana bağlanmalarını ve yönlendirilme hissini yaşamalarını istiyorsan o zaman korku ve nefret üzerinden gitmen gerekir.

İnsanlar dinledikleri konuşmalarda duygulara dokunulmasından, espri yapılmasından ve o konuşmanın keyifli bir sohbetmiş gibi kendilerine aktarılmasından çok hoşlanırlar. 

(Hazırlık) En iyi sıralama:

Pathos->Ethos->Logos->Pathos 

"Kendi argümanlarınla muhatabını etkileyebilirsin.Ama onun argümanlarıyla onu ikna edersin." İnventio aşamasında..etkili olan hazırlıkta, onun için neyin önemli olduğunu, ihtiyacını, değerlerini, verileri toplamalısın.

İnventio aşamasında uyman gereken kurallar:

1.Kural:Muhatabını tanı  (teknik yanı ağır basan biri mi? duygusal tarafıyla mı ön planda? hangi toplumsal kategoriye yakın..)

2.Kural:Serbest konuş (ezberlememek, konuşmanın üzerinden bol tekrar, küçük 1-2 notunu kartlara yazabilirsin)

3.Kural:Olabildiğince Kısa tut

Mark Twain.."iyi bir konuşma iyi bir başlangıca ve iyi bir kapanışa sahiptir.İkisi arasındaki mesafe ne kadar kısa olursa o kadar da iyidir." 

Ne kadar uzun konuşursan o kadar sıkıcı olursun..Eğer kitleye konuşuyorsan konuşmanı kısa tutup, soru cevap kısmını daha aktif kullanabilirsin.

Az olan değerlidir.

Temel özet-> Konuyla ilgili uzmanlığına atıf yapmak(ethos), avantaja vurgu yapmak(pathos), güçlü bir argümanla mesajı desteklemek ve sayılardan-grafiklerden yararlanmak(logos) ve coşkulandırarak kapatmak(pathos)

4.Kural: Anlattığın konuya önce senin inanman gerekir

Augustinus..."başkalarının içinde tutuşturmak istediğin ateşi önce kendi içinde yakmalısın."

Bilgi ve keyif dengesini konuşmana yansıtmak...Bu iki denge var mı sende?

DISPOSITIO

Moliere.."Anlaşılır şekilde konuşan kişi her zaman iyi konuşur"

...konuşmamızın başlangıcından bitişine kadarki tüm sürecin planlanma adımlarıdır.

Kendi içinde 5'e ayrılır:

1.Exordium, giriş

2.Narratio, tüm dikkatleri üzerine çekmek

3.Confirmatio, argüman sunumu

4.Refutatio, karşı argümanların çürütülmesi

5.Conclusio, kapanış

1.Exordium:Giriş

Bir konuşmanın kalbi neresi? diye sorarsan açık ara giriş derim.Çünkü insanlar sen konuşmaya başladığın andan itibaren ilk bir dakika içinde seninle ilgili bir yargıya varırlar....O yüzden ayakları yere sağlam basan, konusuna hakim, kendisine güvenen bir profil çizmen gerekir...giriş kuralları:

Kendini tanıtmak

örn: "12 yıldır retorik konusunda hem yurt içinde hem yurt dışında uluslararası firmalara, üs düzey yöneticilere ve liderlere eğitim veriyorum." ...konuyla ilgili uzmanlığı söyleyip bırak.

Konuyu adlandırmak

...anlatacağımız konunun çerçevesini çizmektir."Bugun burada sizinle bu konuyu konuşacağız."

Gaf'lar

...konuşmanın girişinde kesinlikle olumsuz, negatif bir kelime dahi kullanmaman gerekir.Ne kendini ez, ne konuyu ne de kitleni.

2.Narratio:Dikkat çekmek

Ele aldığımız konuyu dinleyicilerimizin ilgisini çekecek bir yolda ortaya koymak...açık, sıra dışı ve dikkat çekici olmalıdır.

Seçenekler:

-Retorik sorusu ile - kendi kendine soru yönetme

-Metaforlu (retorikte elimiz ayağımız) -başka bir şeye benzeterek ya da kıyaslayarak anlatma

-Doğrudan soru soran

-Gizli gerilimli - ilk etapta bir şeyden bahsediyoruz ama detay vermiyoruz...gizem ve merak bırakıyoruz

-Basit gerilimli - bir veriyi, kişiyi, tarihi vererek başlayıp ne ile ilgili olduğunu söylemeden

-Bilgeliğe yaslanan - büyük bir yazarın bilgeliğinin ardına yaslanmak

-Sağ gösterip sol vuran - paradoks yaratıyoruz

-Hikayeli

-Nüktedan -dinleyiciler seni tanıyorsa

...şu 3 seçeneğe daha çok odaklan

    1. Açılışı bir soru ile yap - cevabı tek cümleyle açıklanabilecek şekilde olsun

    2. Açılışı bir çürütme ile yap

    3.Açılışı bir hikaye ile yap - en etkili yöntem

Narratio ve Exordium kısımlarının yerlerini kendi tarzına göre değiştirebilirsin...Özgün ve özgürlük kısmı senin tercihine kalmış