..dilbilimsel süreklilik ve din gibi bazı kültürel süreklilikler Minos uygarlığı için söz konusu değildir.Minosluların Yunan tarihine dahil edilmesini mantıklı ve kültürel açıdan önemli kılan şey, Mykenleri Minoslular olmadan düşünmenin imkansızlığıdır...en önemlisi kendine özgü bir yapı olan sarayın merkezde yer aldığı devlet fikridir.
Yunanlıların elinde Homeros vardır.İlyada ve Odysseia.Yunanlıların kutsal kitapları, kavim ansiklopedileridir.Geçmişin hangi dönemine ait oldukları belli değilse de, bunun Myken dönemi olduğu sanılır....Troia savaşı,Myken dünyasının hem zirvesini hem de çözülmeye başladığı anı temsil eder.
Moses Finley - Antik ve Modern çağlarda Demokrasi
Michael Rostovzev -Hellenistik Dünyanın Toplumsal ve Ekonomik Tarihi
Ploutarkhos-Paralel Hayatlar
Herodotos, Thukydides,Solon,Perikles,Demosthenes
Myken kralı Agamemnon
Myken idari yazısı olan Linear B...Yunanca'nın arkaik bir formuydu....birkaç yüzyıl önce Girit'de ortaya çıkan, bir devletin ilk örmeğini oluşturan Minos uygarlığından türemiştir.
Girit'in MÖ 2.binyılda (MÖ 1900-1425) merkezinde muhteşem sarayların yer aldığı karmaşık bir uygarlığın beşiği olduğu ve bu uygarlığın MÖ 2. binyılın ortalarında bayrağı Mykenai'a ve Yunan anakarasına devrettiği (MÖ 1600-1200) ilk defa ortaya çıkmıştır.
![]() |
Girit Minos fresk |
Heinrich Schliemann-> Argolis bölgesinde gün ışığına çıkardığı şehirden dolayı Myken adını verdiği uygarlığı keşfetmiş olmasıdır
Arthur Evans->Knossos sarayı, Minos uygarlığı, Minos Sarayı
Minos uygarlığı(MÖ 1900-1425)
Sarayların başlıca işlevleri arasında bayramlar, şölenler vardır
Minos Saraylar, birtakım işlevsel unsurların bir araya getirilmesinden oluşan çok yönlü yapılardır ve toplumsal, ekonomik, ve siyasi açıdan birçok farklı işleve hizmet ettikleri anlaşılmaktadır.
..başlangıçta iki tür yazı kullanılıyordu, biri..hiyerogliflere dayanan, diğeri de hecesel olup Linear A olarak bilinir.
Zanaatkarlık alanında en iyi ürünlerin, Myken uygarlığına özgü olan kuyu mezarlarda bulunduğuna dikkat çekilmiştir.
Myken Uygarlığı (MÖ 1600-1070)
Genelde ölünün yanına birçoğu değerli veya egzotik malzemelerden, olağanüstü işçilik eseri nesneler konurdu
Myken döneminde Yunanistan, bir saraya bağlı küçük devletlerden oluşurdu.
Sarayların Akdeniz'i boydan boya geçen rotaların üzerinde yer alan coğrafi bölgelerde yer aldığı ve takasların bu rotalarla bağlantılı bir dizi yerel ticari rota üzerinde gerçekleştiği görülür.Rodos ve Girit adaları, Doğu Akdeniz ile Ege bölgesi arasındaki bağlantılar açısından temel rol oynarlar.
MÖ 1380/1370 yıllarında Knossos sarayının yerle bir edilmesi, anakaradaki Myken devletleri ve genel anlamda Ege dünyasının tarihi üzerinde güçlü etkileri olan olaylardır.
Myken devletleri ne ihraç ediyordu? Çeşitli boyutlarda üretilen amfora, zeytinyağ, kokulu yağ ve şarap taşımak için kullanılır.
MÖ 14 ve 13. yüzyıllara ait Hitit metinlerinde birkaç defa adı geçen Ahhiyava ülkesinin Myken döneminde Yunanistan olduğu sanılır.Söz konuus metinlerden, Ahhiyava ülkesinin Hitit imparatorluğunun, yani Anadolu yarımadasının batısında bir kıyı ülkesi olduğu anlaşılmaktadır....Bazıları Ahhiyava=Akhalar denklemi temelinde (Akhalar, Homeros destanlarında Yunanlar için kullanılan terimdir) Mykenlerin Hitit metinlerindeki Ahhiyavalar olduğuna karar vermiştir.
Akdeniz'i boydan boya kaplayan ticaret ağının ortadan kalkması MÖ 13. yüzyılda Myken toplumunun yok olmasının sayısız sonucuundan sadece biridir...Myken devletleri ortadan kalkar ve onlarla birlikte Ege'de yüzyıllar boyu yazı, ileri düzey mimari, zanaatkarlık ve oldukça yüksek bir düzeye erişmiş olan fresk tekniği de kaybolur...Aynı dönemde Hitit İmparatorluğu, Mezopotamya'da Mittani'nin imparatorluğu da çöker..Tam bu yıllarda III. Ramses yönetimindeki Mısır'ın Deniz kavimleri adıyla bilinen grupların saldırısına uğrar, Firavun sonuçta galip gelmeyi başarır ve Mısır Devleti Yakındoğu'da ayakta kalmayı başaran tek devlet haline gelir.
Karanlık Çağlar
Myken uygarlığının çöküşünün nedenleri ne olursa olsun, MÖ 12.yüzyılda ortaya çıkan bambaşka bir toplumdur, yazıdan yararlanamaz ve bir sarayın etrafında şekillenmemiştir.
Atina MÖ 11. yüzyıl boyunca...gelişme belirtilerinin gözlemlendiği az sayıdaki bölgelerden biridir, dolayısıyla başka bölgelerden kaçan halkın buraya göç etmiş olması mümkündür.Şehrin akropolis tepesi ve civarında yer alan meskun bölgesi ve Keramikos nekropolu, merkezin önü alınamaz bir şekilde yükseldiğini gösterir...Keramik alanında olağanüstü üretime sahip Atina...mezarların sosyolojik temelli analizinden hem erkeklerin hem de kadınların yüksek bir toplumsal konuma sahip olabileceği anaşılmaktadır.
Polis kurumunu tanımlamak gerekirse, genelde küçük boyutlu özerk topluluklardan bahsedilebilir, kimin dahi olup (yurttaş, yani polites) kimin olamayacağı (alt düzey olanlar yani yabancılar, kadınlar, köleler) tespit edildikten sonra bu topluluklar kendi kendilerini yönetirler....şehir devletidir.
Polislerin sayısı 1000'den fazladır ve üçte ikisi Yunan anakarasında bulunurken üçte birinden azı Akdeniz kıyılarında yer alırdı.
Yunan polisi genelde düzlüklerin pek olmadığı, ama mümkün olduğu yerlerde denize çıkışı olan, tepelik veya dağlık bir arazide birkaç kilometrelik bir alan kapsar...Genelde birkaç yüz ile birkaç bin arasında yurttaş yaşar, en az onbin yetişkin erkeğin yaşadığı polis sayısı Yunan tarihinin tamamında bir elin parmaklarını geçmez.
...polisin doğuşunun uzun bir süreç olduğu,Myken krallıklarının çöküşüyle başlayıp MÖ 7. yüzyılda tamamlandığı sonucuna varabiliriz.
Dreros yazıtı...devlet makamlarının işleyişi ve...kosmos olarak bilinen en yüksek makama üst üste atanma yasağı gibi oldukça karmaşık yönleri üzerinde durulmuştur.
...polis, insanların özgür olmasına izin veren bir yapı değildir;...bazı insanların özgür olmasına izin verir.Ve yine, başka bir araya gelme biçimleri gibi, az veya cok dışlanmaya, üstün gelmeye ve şiddete dayalıdır.
Heredotos-> Logos tripolitikos, üç yönetim şekli üzerine konuşma(monarşi, aristokrasi, demokrasi)...Büyük Kral Dareios "Hiçbir şey, herkesten üstün olan tek bir insandan daha iyi olamaz"
İlyada'da ifade edilen kraliyet fikri kralın kusurlarını vurgulayıp sorumluluklarını ilahi iradeye affettiği için, kralı "bütün erdemlerin aynası" gören Doğulu ve Hellenistik algılara göre tam tersi uçta yer alır.
Tiranlar elverişli şartlardan yararlanarak rakiplerinden kurtulan ve bir despot rejimi kuran soylulardır.
Thukydides: "Yunanistan giderek güçleniyordu ve zenginliği geçmişe göre giderek artıyordu; o zaman bütün polislerde tiranlıklar ortaya çıktı."
Yunan siyasi düşüncesinde ve polislerin yönetim uygulamalarında en çok rağbet gören ve en yaygın model, aristokrasi yönetimidir...aristokratlar Yunan siyasi deneyiminin baş aktörleridir.
Kökenlerini yüceltmek için kendilerini Yunan dünyasının efsanevi geçmişinin kahramanlarıyla,hatta tanrılarla bağdaştırmak, aristokratlara özgü bir özelliktir...Aristokratların diğer ayırt edici özellikleri arasında...toplumun içerisinde en çok arzulanan konuma yerleşmesine imkan tanıyan cesaret, yüreklilik, bedensel güç gibi meziyetler söz konusudur.
Olimpiyat oyunları geleneksel olarak MÖ 776'da başlar...
Symposion...beraber içmek
Polis dünyası özünde seçici bir dünyadır, halkın bir kısmının ayrıcalıklarını ve hakimiyetini temel alır, başlangıçta hakiki ve sözde kökenlerinden gurur duyan küçük bir azınlıktır; sonraki dönemde büyük çoğunluğu şehre ait topraklarda geniş arazilere sahip zenginlerden oluşur.
Yunanlılar sadece yetişkin erkekleri sayardı